Zamówienia publiczne

Wyjaśnianie rażąco niskiej ceny przekraczającej budżet Zamawiającego – brzmi jak absurd ale wcale absurdem nie jest .

Z rażącą niską ceną z reguły mamy do czynienia w sytuacji, gdy cena rażąco odbiega od wartości szacunkowej zamówienia lub średniej arytmetycznej złożonych ofert lub też od kolejnej oferty. Jeżeli różnica wynosi ponad 30% z reguły Zamawiający wszczyna postępowanie wyjaśniające w przedmiocie rażąco niskiej ceny.

Czy taki obowiązek ciąży na Zamawiającym, gdy  wszyscy wykonawcy złożyli oferty cenowe, które  przekroczyły kwotę jaką Zamawiający zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, a najtańsza oferta wcale nie odbiega rażąco od cen pozostałych wykonawców? Okazuje się że tak.

Przeglądając ostatnie orzecznictwo w zakresie rażąco niskiej ceny po ostatniej nowelizacji prawa zamówień publicznych od 19.10.2015r. zaobserwowałam dwa kierunki:

1/ część składów orzekających widzi konieczność odrzucenia oferty w przypadku, gdy w udzielonych wyjaśnieniach Wykonawca nie wykazał, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny / KIO 592/15,598/15,602/15 z 15.04.2015r./ lub Wykonawca nie obalił domniemania rażąco niskiej ceny na podstawie art.90ust.3 ustawy pzp/ KIO 595/15,610/15 z 20.04.2015r./ Takie stanowisko podziela też Urząd Zamówień Publicznych.

2/ część składów orzekających nakazuje odrzucić ofertę , gdy Wykonawca nie złożył wyjaśnień lub złożone wyjaśnienia są zbyt lakoniczne , aby uznać, że zostały złożone lub jeśli ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że zaoferowana cena jest rażąco niska- art.89ust.1,art.90ust.3 ustawy pzp. /KIO 552/15,KIO571/15,576/15 z 7.04.2015r./

Która z wykładni obowiązujących przepisów jest prawidłowa?

Rażąco niska cena

W dotychczasowym stanie prawnym bardzo trudnym, wręcz nierealnym było doprowadzenie do uwzględnienia przez KIO odwołania opartego na zarzucie zaniechania odrzucenia oferty  zawierającej rażąco niską cenę. Działo się tak dlatego, gdyż to na Odwołującym ciążył dowód wykazania, iż konkurencyjna oferta  jest rażąco niska .

Na skutek nowelizacji prawa zamówień publicznych ciężar dowodu został odwrócony. Obecnie to Zamawiający i Wykonawca, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą muszą wykazać, iż wybrana oferta  nie zawiera rażąco niskiej ceny. Ta zasada obowiązuje zarówno przed Krajową Izbą Odwoławczą jak i przed Sądem  Okręgowym rozpoznającym skargę na wyrok KIO. Rodzi to potrzebę  przystępowania do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego przez Wykonawcę, którego oferty dotyczą zarzuty odwołania na wybór najkorzystniejszej oferty i zaniechanie odrzucenia jego oferty.