Wykonalność a Prawomocność orzeczeń KIO

Strona główna / Zamówienia / Wykonalność a Prawomocność orzeczeń KIO
28-11
2024

Czy Zamawiający niezwłocznie po uzyskaniu informacji  o sentencji orzeczenia Krajowej Izby Odwoławczej  może przystąpić do dalszych czynności zgodnie z treścią orzeczenia, czy też musi czekać na uprawomocnienie się orzeczenia.

W jakim terminie należy zapłacić zasądzone w orzeczeniu koszty postępowania? O tym w poniższym blogu.

Rodzaje orzeczeń KIO

 Krajowa Izba Odwoławcza wyrokiem orzeka o oddaleniu lub uwzględnieniu odwołania.  W pozostałym zakresie wydaje postanowienie.

Orzeczenie uwzględniające odwołania , gdy umowy nie zwarto może polegać na  :

a) nakazaniu wykonania lub powtórzenia czynności zamawiającego albo

b) nakazaniu unieważnienia czynności zamawiającego, albo
c) nakazaniu zmiany projektowanego postanowienia umowy albo jego usunięcia, jeżeli jest niezgodne z przepisami ustawy
 
 Orzeczenie uwzględniające odwołania, gdy umowa została już zawarta oraz zachodzi jedna z  ustawowych przesłanek unieważnienia umowy, może polegać na :
a) unieważnieniu umowy albo
b) unieważnieniu umowy w zakresie zobowiązań niewykonanych i nałożeniu kary finansowej w uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy nie jest możliwy zwrot świadczeń spełnionych na podstawie umowy podlegającej unieważnieniu, albo
c) nałożeniu kary finansowej albo orzeczeniu o skróceniu okresu obowiązywania umowy w przypadku stwierdzenia, że utrzymanie umowy w mocy leży w ważnym interesie publicznym, w szczególności w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, albo
3) stwierdzeniu naruszenia przepisów ustawy, jeżeli umowa została zawarta w okolicznościach dopuszczonych w ustawie

Izba umarza postępowania odwoławcze, w formie postanowienia, w przypadku:

1) cofnięcia odwołania;
2) stwierdzenia, że dalsze postępowanie stało się z innej przyczyny zbędne lub niedopuszczalne;
3) uwzględnienia odwołania przez Zamawiającego

Prawomocność orzeczeń

Zgodnie z art.  565 ustawy pzp orzeczenie Izby, w przypadku : 
b) unieważnienia umowy w zakresie zobowiązań niewykonanych i nałożeniu kary finansowej w uzasadnionych przypadkach,
c) nałożenia kary finansowej albo orzeczenia o skróceniu okresu obowiązywania umowy 
 
staje się prawomocne odpowiednio z dniem upływu terminu do wniesienia skargi lub z dniem wydania przez sąd w wyniku rozpatrzenia skargi na orzeczenie Izby wyroku oddalającego skargę.
 
2.  Orzeczenie sądu rozpatrującego skargę na orzeczenie Izby o nałożeniu kary finansowej jest prawomocne z dniem jego wydania.
 
Zgodnie z komentarzem  J. Jerzykowskiego  pomimo dość ogólnego brzmienia komentowanego przepisu nie należy w nim upatrywać regulacji określającej prawomocność orzeczeń KIO i sądu jako takich, a jedynie prawomocność w zakresie rozstrzygnięcia o nałożeniu kary finansowej. Przepisy te określają prawomocność w związku faktem, iż kara podlega egzekucji w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, zaś ani wyrok KIO, ani też sądu powszechnego nie stanowią (co do zasady) tytułu egzekucyjnego w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
 
Karę finansową uiszcza się w terminie 30 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia Izby lub sądu o nałożeniu kary finansowej, na rachunek bankowy Urzędu. Po tym terminie, kara finansowa podlega ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Wierzyciel powinien, , przesłać dłużnikowi pisemne upomnienie zawierające wezwanie do wykonania obowiązku z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego, które prowadzi Naczelnik Urzędu Skarbowego. 
 
Co do zasady na mocy art. 579 i 580 ustawy pzp orzeczenia KIO tj. wyroki i postanowienia są prawomocne z upływem 14 dni od otrzymania orzeczenia z uzasadnieniem.

Wykonalność orzeczeń KIO 

Zgodnie z art. 562 ust. 3  ustawy Sąd stwierdza wykonalność orzeczenia Izby nadającego się do wykonania w drodze egzekucji, nadając orzeczeniu klauzulę wykonalności.

Zakaz zawarcia umowy

zgodnie z art. 577 ustawy pzp W przypadku wniesienia odwołania zamawiający nie może zawrzeć umowy do czasu ogłoszenia przez Izbę wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze.
Przepis ten znajduje praktyczne zastosowanie w sytuacji złożenia odwołania na czynność wyboru oferty najkorzystniejszej, albowiem ta czynność prowadzi bezpośrednio do zawarcia umowy.
Skoro zamawiający nie może jedynie zawrzeć umowy, to a contrario może dokonywać wszelkich innych czynności (wyrok KIO z 20.11.2018 r., KIO 2274/18, LEX 2620408)
Przepis, dla jego skuteczności, łączyć należy z terminami, w jakich należy wnieść odwołanie, jak też z okresem, w którym umowy nie można zawrzeć (art. 264 i 308 p.z.p.). Przepisy art. 577, 264 i 308 p.z.p. określają okres standstill z art. 2 ust. 3 i art. 2a dyrektywy Rady 89/665/EWG z 21.12.1989 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania procedur odwoławczych w zakresie udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane (Dz.Urz. WE L 395, s. 33 ze zm.).
 
Na wniosek Zamawiającego Izba może uchylić zakaz zawarcia umowy, jeżeli:

1) niezawarcie umowy mogłoby spowodować negatywne skutki dla interesu publicznego, przewyższające korzyści związane z koniecznością ochrony wszystkich interesów, w odniesieniu do których zachodzi prawdopodobieństwo doznania uszczerbku w wyniku czynności podjętych przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia;
2) zamawiający uprawdopodobnił, że odwołanie wnoszone jest wyłącznie w celu uniemożliwienia zawarcia umowy.
 
W przypadku zwrotu odwołania Zamawiający może zawrzeć umowę od otrzymania  postanowienia Prezesa KIO o zwrocie odwołania (art. 519 ust. 3 p.z.p.). Ponieważ zgodnie z art. 519 ust. 2 p.z.p. odwołanie zwrócone nie wywołuje skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem odwołania do Prezesa Izby. Zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego w takich okolicznościach faktycznych nie będzie stanowiło naruszenia art. 577 p.z.p.

Wnioski

Z powyższego wynika, iż choć orzeczenia KIO generalnie są prawomocne po upływie terminu na wniesienie skargi do Sądu Okręgowego to Zamawiający ma możliwość przystąpienia do wykonania nieprawomocnego orzeczenia KIO i zawrzeć umowę niezwłocznie po ogłoszeniu orzeczenia  KIO lub otrzymania postanowienia o zwrocie odwołania. 

Co do zapłaty kosztów zasądzonych orzeczeniem KIO Zamawiający może wykonać orzeczenie przed jego  uprawomocnieniem natomiast nie może żądać od Wykonawcy zapłaty kosztów zasądzonych na swoją rzecz przed uprawomocnieniem się orzeczenia.

Facebooktwitter