W związku z wprowadzeniem od 18.10.2018r.  obowiązku prowadzenia postępowań o udzielenie zamówienia publicznego  powyżej progu unijnego w drodze elektronicznej Wykonawcy mają obowiązek złożenia oferty w postaci elektronicznej. Co jednak należy zrobić w przypadku, gdy z przyczyn technicznych nie da się oferty otworzyć?

 Podczas jednego z postępowań Wykonawca otrzymał potwierdzenie  przesłaniania oferty przed terminem składania ofert. Zamawiający również widzi ofertę w swojej skrzynce ePUAP. Jednakże podczas otwarcia ofert nie może pobrać pliku oferty. Zamawiający szuka pomocy na service Desk ePuap jednak na odpowiedź trzeba czekać ponad miesiąc. Niemniej udzielono odpowiedzi, iż “referencja do załącznika w dokumencie XML wskazuje na pliki, które nie znajdują się na zasobnie, co jest przyczyną braku możliwości ich pobrania”.

Zamawiający zdecydował iż oferty nie złożono analogicznie do sytuacji, w której Zamawiający nie mógłby odczytać oferty papierowej z powodu np. zalania. Czy działania Zamawiającą było słuszne?

Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 10b ustawy pzp zamawiający musi zapewnić infrastrukturę do składani ofert i zbadać, by nie ograniczała ona dostępu do przetargu. Wykonawca posiadający urzędowe potwierdzenie przesłania oferty z platformy ePUAP posiada dowód prawidłowego złożenia oferty i jest to skuteczne o ile sam plik jest nieuszkodzony i w prawidłowej formie.

Zatem jedynym wyjście z takiej sytuacji jest unieważnienie postępowania. Takie stanowisko potwierdza ostatnie orzecznictwo  Krajowe Izby Odwoławczej.

Wydawałoby się, iż potwierdzanie spełniania warunku finansowego informacja banku  w postępowaniu przetargowym nie jest zbyt problematyczne. Jednakże ostatnio spotkałam się z wątpliwościami w ocenie zaświadczenia banku potwierdzającego, iż Wykonawca ma  udzielony kredyt obrotowy na milion złotych z czego wolnych środków ma 150 000zł., podczas gdy Zamawiający wymagał wykazania się  posiadaniem środków finansowych lub zdolności kredytowej na 200 000zł. Czy można uznać, iż wykonawca spełnił warunek udziału w postępowaniu.

Co mówią przepisy?

Dla przypomnienia zgodnie z przepisami na potwierdzenie warunku zdolności finansowej Zamawiający może żądać złożenia informacji banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, potwierdzającej wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową wykonawcy , wystawioną nie wcześniej niż 1 miesiąc przed upływem terminu składania  ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.

Orzecznictwo

Powyższą kwestię przejrzyście wyjaśnia Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 13.04.2016r. KIO 468/16, który zachowuje nadal aktualność .

Zdolność kredytową ocenia się bowiem niejako na przyszłość, tj. w stosunku do kredytów, które dopiero mają zostać udzielone. Natomiast kredyty udzielone już wcześniej tę zdolność co najwyżej zmniejszają, gdyż mieszczą się po stronie pasywów wykonawcy jako jego zadłużenie. Zdolność kredytowa musi być zdolnością realną, aktualną na dzień składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a nie zdolnością na dzień przyznawania kredytu. Sam przepis rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane wskazuje, że „aktualność” oceny zdolności kredytowej to jedynie 3 miesiące ( obecnie 1 miesiąc)  przed upływem terminu składania wniosków.

Z dniem 4.05.2019r. wchodzi  w życie ustawa  z dnia 21 lutego 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO). Ustawa ta zmianie wiele ustaw  w zakresie ochrony danych osobowych w tym również prawo zamówień publicznych. Oto krótkie streszczenie wprowadzonych zmian.

1/ dodano ust.5 do art. 8 :

• Zamawiający udostępnia dane osobowe osobowych dotyczących wyroków skazujących oraz czynów zabronionych lub powiązanych środków bezpieczeństwa w celu umożliwienia korzystania ze środków ochrony prawnej do upływu terminu do ich wniesienia;

2/ dodano art.8a:

• Zamawiający realizuje obowiązek informacyjny  w przypadku zbierania danych osobowych przez zamieszczenie wymaganych informacji ( art. 13ust.1-3 RODO)  w ogłoszeniu o zamówieniu, ogłoszeniu o konkursie, specyfikacji istotnych warunków zamówienia, regulaminie konkursu lub przy pierwszej czynności skierowanej do wykonawcy.
• Gdy udostępnianie danych osobowych osobie ,których dane dotyczą wymagałoby niewspółmiernie dużego wysiłku, zamawiający może żądać od osoby, której dane dotyczą, wskazania dodatkowych informacji mających na celu sprecyzowanie żądania, w szczególności podania nazwy lub daty postępowania o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursu.
•  Skorzystanie przez osobę, której dane dotyczą, z uprawnienia do sprostowania lub uzupełnienia danych osobowych,  nie może skutkować zmianą wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursu ani zmianą postanowień umowy w zakresie niezgodnym z ustawą.
•  Wystąpienie z żądaniem ograniczenia przetwarzania nie ogranicza przetwarzania danych osobowych do czasu zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursu.
•  Zamawiający informuje o  ww ograniczeniach (uciążliwość w udostępnieniu danych, żądanie ograniczenia przetwarzania) oraz z art. 97 ust. 1a, na stronie internetowej prowadzonego postępowania lub konkursu, w ogłoszeniu o zamówieniu, ogłoszeniu o konkursie, specyfikacji istotnych warunków zamówienia, regulaminie konkursu lub w inny sposób dostępny dla osoby, której dane dotyczą.
•  Zamawiający przetwarza dane osobowe zebrane w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie w sposób gwarantujący zabezpieczenie przed ich bezprawnym rozpowszechnianiem
•  Do przetwarzania danych osobowych dotyczących wyroków skazujących oraz czynów zabronionych lub powiązanych środków bezpieczeństwa mogą być do-puszczone wyłącznie osoby posiadające pisemne upoważnienie. Osoby dopuszczone do przetwarzania takich danych są obowiązane do zachowania ich w poufności

Urząd Zamówień Publicznych wydał oficjalną opinię uznającą dopuszczalność złożenia  oferty w postaci skanu dokumenty podpisanego podpisem elektronicznym. Dlaczego UZP zmieniło zdanie? Poniżej krótkie uzasadnienie stanowiska.

Zdaniem Urzędu  każda treść w postaci elektronicznej w tym skan oferty w świetle EIDAS jest dokumentem elektronicznym.

Dokument elektroniczny:

• art.3pkt.35 eIDAS-oznacza każdą treść przechowywaną w postaci elektronicznej, w szczególności tekst lub nagranie dźwiękowe, wizualne lub audiowizualne;
• art.3 pkt.2 ustawy z 17.02.2005r. O informatyzacji podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. z 2017 poz. 570)- to stanowiący odrębną całość znaczeniową zbiór danych uporządkowanych w określonej strukturze wewnętrznej i zapisany na informatycznym nośniku danych;
•  
• Zgodnie z § 4 rozporządzenia w sprawie użycia środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego oraz udostępniania i przechowywania dokumentów elektronicznych z 27.06.2017r. (Dz.U.Z 2017poz. 1320) Dokumenty elektroniczne przekazywane za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, o których mowa w § 2 ust. 1, są sporządzane w jednym z formatów danych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 18 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
•  

Zdaniem UZP  skan oferty jest dokumentem elektronicznym , gdyż  jej treść  stanowi odrębną całość znaczeniową, zbiór danych uporządkowanych w określonej strukturze wewnętrznej, zapisanym na informatycznym nośniku danych w formie  PDF, JPG.

Oferta w formie dokumentu elektronicznego niezależnie od sposobu wytworzenia tego dokumentu elektronicznego musi zostać opatrzona pod rygorem nieważności kwalifikowanym podpisem elektronicznym w sposób umożliwiający zamawiającemu zapoznanie się z jej treścią.

Zdaniem UZP nie każdy dokument elektroniczny , podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym stanowiący odwzorowanie dokumentu, który pierwotnie został sporządzony w postaci papierowej  (skan PDF) będzie uznany za elektroniczną kopię dokumentu. Należy bowiem w każdym przypadku brać pod uwagę kontekst wystawienia i złożenia danego oświadczenia lub dokumentu np. skan referencji podpisany przez wystawce referencji oraz zaopatrzony podpisem elektronicznym Wykonawcy  to elektroniczna kopia dokumentu ale skan oferty podpisany przez Wykonawcę oraz  zaopatrzony elektronicznym podpisem Wykonawcy to już oryginał dokumentu elektronicznego.

 Podsumowując jeżeli dany dokument elektroniczny funkcjonalnie będzie kopią ( np. skanem referencji) to opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym przez wykonawcę jest równoznacznie z poświadczeniem tego dokumentu elektronicznego ( tej elektronicznej kopii dokumentu lub oświadczenia) za zgodność z oryginałem.