Dodatkowe wynagrodzenie przy wynagrodzeniu ryczałtowym – wyrok Sądu Okręgowego z 15.10.2013r.

Firma wygrała przetarg  na robotę budowlaną polegającą na remoncie niecki basenowej. Kontrakt przewidywał wynagrodzenie ryczałtowe. Wykonawca w trakcie wykonywania umowy wykonał szereg robót dodatkowych nie przewidzianych w projekcie , których konieczności wykonania  nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy. Zamawiający wyraził zgodę na wykonanie prac dodatkowych i zaakceptował ich niezbędność i zakres. Zamawiający odmówił zapłaty wskazując na niezmienność wynagrodzenia ryczałtowego. Czy Zamawiający miał rację ?

Jak stwierdził Sad Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim  wyrokiem  z dni 15.10.2013r. IC 153/13 Wykonawcy należy się dodatkowe wynagrodzenie w wysokości ustalonej przez biegłego. Za podstawę podwyższenia wynagrodzenia Sąd przyjął art. 633 par. 2 kc, który ma zastosowanie do umowy o roboty budowlane. Skład orzekający odwołał się do  uchwały Sądu Najwyższego podjętej w składzie 7 sędziów 29.09.2009r. IIICZP 41/09. Przywołany przepis dopuszcza zmianę umowy przez sąd przez podwyższenie umówionego wynagrodzenia ryczałtowego, gdy na skutek zmiany stosunków , której nie sposób było przewidzieć, wykonanie dzieła za umówionym wynagrodzeniem groziłoby wykonawcy rażącą stratą.

Sąd przyjął, że przyjmując wynagrodzenie ryczałtowe strony muszą liczyć się z jej bezwzględnym i sztywnym charakterem, który zgodnie z art. 632pr.1 kc polega na tym, iż przyjmujący zamówienie nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia, chociażby w czasie zawarcia umowy  nie można było przewidzieć rozmiaru lub kosztu prac. Jednak wyjątkowo na podstawie ust.2 tego przepisu sąd może podwyższyć ryczałt lub rozwiązać umowę, jeżeli na skutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć, wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu zamówienie rażącą stratą. Z uwagi na spełnienie wszystkich przesłanek Sąd zasądził na rzecz Wykonawcy dodatkowe wynagrodzenie.

Powyższy  przypadek dotyczy zwiększenia wynagrodzenia ryczałtowego przez Sąd.

Czy taka możliwość istnieje również na mocy umowy stron?

Sąd Najwyższy w wyroku z 26..04.2007r. IIICSK 366/06 stwierdził,  że “w umowie o roboty budowlane strony mogą określić wynagrodzenie za wykonane roboty budowlane (podstawa i dodatkowe) w postaci wynagrodzenia ryczałtowego przy możliwej modyfikacji tego wynagrodzenia w zależności od konieczności wystąpienia robót dodatkowych lub zmniejszenia zakresu robót podstawowych”

Podobnie stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 14.03.2008r. IVCSK 460/07 uznając, że ” w umowie o roboty budowlane strony mogą zastrzec modyfikację wynagrodzenia ryczałtowego w zależności od konieczności wykonania robót dodatkowych”.