Ponowna ocena ofert

Zamawiający dokonując czynności wyboru najkorzystniejszej oferty jest nią związany. Jednakże w prawie zamówień publicznych istnieją  następujące odstępstwa od tej zasady dające zamawiającemu prawo do zmiany tej decyzji lub nakładające na niego taki obowiązek.

1/  uwzględnienie przez zamawiającego informacji o czynności niezgodnej z prawem wniesionej na podstawie art. 181 ust.1 ustawy pzp.

Jeżeli Zamawiający skorzysta ze swego prawa /art.181ust.2 ustawy pzp/ i uzna taką informację o naruszeniach prawa wniesioną przez wykonawcę za zasadną to powtarza czynność albo dokonuje czynności zaniechanej, informując o tym wykonawców w sposób przewidziany w ustawie dla tej czynności.

2/ uwzględnienie odwołania przez zamawiającego – W przypadku uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów przedstawionych w odwołaniu  zamawiający wykonuje, powtarza lub unieważnia czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia zgodnie z żądaniem zawartym w odwołaniu- art.186ust.2 ustawy pzp.

3/ uwzględnienie odwołania przez KIO – Krajowa Izba Odwoławcza uwzględniając odwołanie może  nakazać wykonanie lub powtórzenie czynności zamawiającego lub nakazać unieważnienie czynności zamawiającego; art. 192ust.3pkt.1 ustawy pzp.

Prawo zamówień publicznych nie przewiduje innych przypadków ponownej oceny ofert. Czy zatem Zamawiający dostrzegając swój błąd po wyborze najkorzystniejszej oferty może ponowić ocenę ofert z własnej inicjatywy  nawet jeżeli nie wpływa żadne odwołanie lub informacja o naruszeniach ? Czy Zamawiający może dokonać ponownej oceny ofert w zakresie szerszym niż wynika z wyroku KIO?     Okazuje się że tak.

Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 23.09.2010r. KIO 1939/10 wskazała, iż adresatem normy prawej wyrażonej w art. 192ust.3pkt. 1 ustawy pzp jest  nie podmiot zamawiający  lecz Krajowa Izba Odwoławcza, która rozpatruje określone odwołanie w zakresie zaskarżonej czynności i podniesionych zarzutów. Zatem przepis ten określa uprawnienia Izby w zakresie czynności do  dokonania których może zobowiązać zamawiającego w przypadku uwzględnienia odwołania. W ocenie Izby Zamawiający ma każdorazowo prawo do samoistnego podjęcia decyzji o powtórzeniu dokonanych przez siebie czynności w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego o ile uzna, iż dokonane uprzednio czynności są obarczone wadą lub zachodzą inne okoliczności uzasadniające ich unieważnienie. Izba nie podzieliła poglądu Odwołującego, iż niedopuszczalne jest podejmowanie ponownie czynności, które nie były przedmiotem postępowania odwoławczego oraz których legalność nie podlegała kwestionowaniu. W przeciwnym wypadku mogłoby dojść do sytuacji, iż pomimo wiedzy Zamawiającego o dokonaniu czynności z naruszeniem prawa  Zamawiający utrzymałby je w mocy pomimo ich oczywistej wadliwości.

W przytoczonym wyroku, a także w  wyroku z dnia 28 grudnia 2010r. KIO 2685/10 i KIO 2686/10 wskazuje się na prawo zamawiającego do samodzielnego unieważnienia pierwotnie  podjętej decyzji o wyborze oferty najkorzystniejszej, ponownego badania ofert oraz wyboru oferty najkorzystniejszej, choćby taki obowiązek nie wynikał z wyroku Krajowej Izby Odwoławczej albo sądu powszechnego, a termin na skorzystanie ze środków ochrony prawnej upłynął. Celem wszczęcia i prowadzenia postępowania o zamówienie publiczne jest zawarcie ważnej oraz nie podlegającej unieważnieniu umowy z wykonawcą wybranym zgodnie z przepisami ustawy /art. 7 ust.3 ustawy pzp/.

Zamawiający, który ma do wykonania wyrok KIO nakazujący przeprowadzenie ponownej oceny ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego ma prawo przeprowadzić ponowną ocenę ofert w zakresie szerszym i dokonać ponownej oceny ofert z uwzględnieniem ofert, które wcześniej niesłusznie odrzucił a Wykonawcy nie stali się uczestnikami postępowania odwoławczego. Dzieje się tak szczególnie wtedy, gdy podstawa odrzucenia ofert była zbieżna z zarzutami  tego Wykonawcy, który wniósł odwołanie od czynności odrzucenia jego oferty np. Zamawiający zaniechał wezwania do uzupełnienia tych samych dokumentów  przedmiotowych Odwołującego jak i innych Wykonawców, którzy się nie odwołali od odrzucenia oferty, w przypadku gdy nie złożyli oni żadnego dokumentu na potwierdzenie spełnienia wymagań przedmiotowych. Natomiast dokonał wezwania do uzupełnienia  brakujących  dokumentów przedmiotowych  tych Wykonawców, którzy złożyli choć jeden z wymaganych dokumentów przedmiotowych. Tym samym Zamawiający naruszył zasadę równego traktowania wykonawców.

Tezy powyższej nie niweczy stanowisko KIO zawarte w wyroku z 20.02.2012r. KIO  210/12, która badając interes prawny odwołującego stwierdziła, iż podmioty, których oferty zamawiający odrzucił, a które tej czynności nie zakwestionowały przez wniesienie odwołania, zrezygnowały z ubiegania się o udzielenie zamówienia i utraciły status wykonawcy. Zamawiający winien powtórzyć czynność badania i oceny ofert jedynie wobec wykonawców, którzy w dacie powtarzania czynności ubiegają się o udzielenie zamówienia.

W wyroku z dnia 1.02.2011 KIO 159/11 dodatkowo podniesiono, iż wyrok uwzględniający odwołanie nie odnosi skutku do wykonawcy, który został odrzucony z tego samego powodu ale się nie odwołał. Jednakże w tym samym wyroku zgodzono się z tezami zaprezentowanymi wyżej.

Podsumowując należy odróżnić to co Zamawiający musi zrobić wykonując wyrok KIO tj. powtórzyć ocenę ofert nieodrzuconych zgodnie z treścią wyroku od tego co Zamawiający zrobić może, gdyż dostrzeże wady swoich uprzednich czynności .