Pozacenowe kryteria oceny ofert po nowelizacji od 19.10.2014r.
Kryteriami oceny ofert są cena albo cena i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w szczególności:
jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, aspekty środowiskowe, społeczne, innowacyjne, serwis, termin wykonania zamówienia oraz koszty eksploatacji. – art. 91a ust.2 ustawy prawo zamówień publicznych.
Co należy rozumieć przez nowo wprowadzone aspekty środowiskowe, społeczne, innowacyjne?
Jako przykładowe kryteria środowiskowe można wskazać: materiał, z którego wykonywano dostarczany sprzęt / np. emisja 1 kg dwutlenku węgla na 1kg gotowego surowca, koszt utylizacji danej rzeczy/
Jako przykładowe kryteria społeczne można wskazać rozwiązania dotyczące zatrudnienia nowych osób lub zatrudnienia osób niepełnosprawnych, o których mowa w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Jako przykładowe kryteria innowacyjne można wskazać dodatkowe , innowacyjne elementy ponad opis przedmiotu, wynikający ze specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zawarte w określonej koncepcji, za którą Zamawiający przyzna określoną ilość punktów, które mają istotny wpływ na jakość i realizację przedmiotu zamówienia.
Przykłady innych kryteriów oceny ofert:
– sprawność urządzenia, możliwość bezawaryjnego korzystania
-dodatkowy okres gwarancji,
– jakość produktów / odporność za działanie czynników zewnętrznych, stopień i czas zużycia w określonym środowisku i warunkach użytkowania, odporność na zakłócenia elektromagnetyczne, utrzymywanie wysokich parametrów przez cały planowany okres użytkowania/,
– funkcjonalność / funkcjonalności konieczne, funkcjonalności fakultatywne, dodatkowo punktowane/,
– parametry techniczne,/ parametry minimalne, parametry fakultatywne, dodatkowo punktowane/
– ocena strategii kampanii, jakość działań public relations,
-metody i techniki badawcze, dobór próby,
-metodologia i sposób realizacji zamówienia,
-organizacja procesu badawczego,
– termin wykonania robót
Wyjątek od stosowania co najmniej dwóch kryteriów oceny ofert:
Kryterium ceny może być zastosowane jako jedyne kryterium oceny ofert, jeżeli : przedmiot zamówienia jest powszechnie dostępny oraz ma ustalone standardy jakościowe.
„Powszechnie dostępny” według wykładni językowej to dotyczący wszystkich, wszystkiego, pospolity, masowy, seryjny, popularny. Według uchwały KIO z 15.06.2011r. „powszechny” to częsty, znajdujący się dużej ilości, a „dostępny” to nietrudny do zdobycia. Usługi „powszechnie dostępne” to takie, które są przez rynek często oferowane, a więc jest ich duża podaż ,a przez to nietrudne do zdobycia.
„Standady jakościowe” według wykładni językowej to typy, gatunki/ dostaw/ usług/ dokładnie określone, znormalizowane, odpowiadające przeciętnym, standardowym, w nie specyficznym wymaganiom /normom/, niewymagające indywidualnego podejścia.
Istotną cechą produktów lub usług zamawianych w trybie zapytania o cenę powinna być więc ich typowość, gwarantująca zamawiającemu porównanie cen takiego samego rodzaju produktów czy usług, oferowanych przez różnych wykonawców, poprze podanie nazwy produktu lub usługi i określenie podstawowych ich parametrów czy zakresu.
Zamawiający będący jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych oraz innymi państwowymi jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej muszą dodatkowo wykazać w załączniku do protokołu postępowania, w jaki sposób zostały uwzględnione w opisie przedmiotu zamówienia koszty ponoszone w całym okresie korzystania z przedmiotu zamówienia np. załączyć stosowną kalkulację obejmującą okres życia danego produktu i sposób uwzględnienia w opisie przedmiotu zamówienia kosztów w całym okresie. Nie dotyczy to trybu zapytania o cenę.
Znowelizowany przepis art.91ust. 2a ustawy pzp ma zastosowanie do wszystkich zamówień powszechnie dostępnych o ustalonych standardach tj. do dostaw, usług i robót budowlanych, z wyłączeniem licytacji elektronicznej, których to tryb może mieć zastosowanie do każdego rodzaju zamówienia , nie zaś wyłącznie do zamówień powszechnie dostępnych o ustalonych standardach jakościowych.
Treść art. 70 kształtującego przesłanki udzielenia zamówienia w trybie zapytania o cenę dotyczy tylko usług i dostaw.
Waga poszczególnych kryteriów oceny:
Ustawa nie precyzuje w ilu procentach o wyborze danej oferty ma decydować cena a w ilu pozostałe kryteria. Decyzję w tym zakresie podejmuje każdorazowo Zamawiający. Aby ustalanie innych niż cena kryteriów nie było iluzoryczne powinny mieć one odpowiednie znaczenie np.
Cena – 50%, serwis i gwarancja- 25%, parametry techniczne -25%.
Zamawiający powinien dokonać pogłębionej analizy swoich potrzeb i wymagań dotyczących przedmiotu zamówienia i wybrać te jego cechy bądź parametry, które mają istotne znaczenie oraz ustalić jaki minimalny poziom będzie wymagany, bądź określić parametry graniczne.
Ogólne zasady stosowanie kryteriów oceny ofert:
Zgodnie wyrokiem ETS z 17.09.2002r./ C-513/99/ Concorcia Bas:
1/ Kryteria musza być związane z przedmiotem zamówienia,
2/ Kryteria muszą opierać się na obiektywnych przesłankach, niedopuszczalne są kryteria, które dają Zamawiającemu nieograniczoną swobodę,
3/ Kryteria oceny ofert musza być podane do wiadomości potencjalnym oferentom w ogłoszeniu i dokumentacji przetargowej,
4/Kryteria muszą być zgodne z podstawowymi zasadami prawa wspólnotowego , w szczególności z zasadą swobody świadczenia usług i zasadą niedyskryminacji :
Zgodnie z wyrokiem ETS z 4.12.2003r./ C-448/01 EVN AG and Wienstrom GmbH:
5/Kryteria nie mogą naruszać zasady równego traktowania, musza być sformułowane w sposób przejrzysty, zrozumiały dla wykonawców i niepowodujący wątpliwości interpretacyjnych. Ocena ofert w tym zakresie powinna być dokonana na podstawie przedłożonych przez wykonawców informacji i dowodów.
Uwzględniając poglądy doktryny oraz orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej i sądów :
6/ kryteria oceny ofert powinny odnosić się wyłącznie do przedmiotu zamówienia, być uzasadnione jego specyfiką oraz potrzebami zamawiającego,
7/ kryteria powinny być co do zasady obiektywne i mierzalne, możliwe do wyrażenia konkretnymi parametrami bądź cyframi, pozwalające na porównania i sklasyfikowanie ofert tak, aby elementy podlegające subiektywnej ocenie ograniczone były do niezbędnego minimum,
Przywołane tezy nie oznaczają całkowitego braku możliwości posługiwania się pojęciami mniej ostrymi, pozbawionymi subiektywizmu jeżeli jest to uzasadnione charakterem przedmiotu zamówienia.- pot. Wyrok KIO z 28.06.2010, KIO 1168/10
Źródła: Przetargi Publiczne 10/14, Grzegorz Mazurek, Opinia UZP „ Kryteria oceny ofert w świetle przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych po nowelizacji z dnia 29.08.2014r.”, :Pozacenowe kryteria oceny ofert” Piotr Zatyka, Doradca 10/2013.