Unieważnienie postępowania gdy cena zbyt wysoka

Zamawiający unieważnił postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego  w procedurze odwróconej z uwagi na to , że cena oferty najwyżej ocenionej przekraczała budżet zamawiającego. Wykonawca, który zaoferował najniższą cenę ale po ocenie ofert z uwzględnieniem innych kryteriów  uplasował się na trzeciej pozycji wniósł odwołanie.  Kto miał rację?

Krajowa Iza Odwoławcza w wyroku z dnia  13.03.2018r. KIO 391/18 uwzględniła odwołanie i wskazała, iż specyfika “procedury odwróconej” polega na tym ,iż zamawiający winien zbadać ofertę ocenią jako najkorzystniejsza.  Zamawiający po ustaleniu wstępnego rankingu ofert, bada czy wykonawca, którego oferta została ocenione merytorycznie i na podstawie kryteriów oceny ofert jako najkorzystniejsza, nie podlega wykluczeniu oraz spełnia warunki udziału w postępowaniu.

Jednakże termin ” oferta oceniona jako najkorzystniejsza: nie może być utożsamiany z pojęciem ” najkorzystniejszej oferty” , o którym mowa w przesłankach unieważnienia. Zwrot ” oferta oceniona jako najkorzystniejsza” zdaniem Izby powinna być rozumiany jako oferta, która w wyniku wstępnej oceny została oceniona przez zamawiającego najwyżej.

Natomiast, aby można było mówić o “ofercie najkorzystniejszej” zamawiający powinien dodatkowo zbadać, czy wykonawca, którego oferta została oceniona jako najkorzystniejsza nie podlega wykluczeniu oraz spełnia warunki udziału w postępowaniu.

W związku z  tym zdaniem KIO nie ma podstaw prawnych, aby w przypadku zastosowania procedury odwróconej zamawiający mógł poprzestać na ocenie ofert bez badania samych wykonawców a następnie unieważnił postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego z uwagi na przekroczenie budżetu. 

Dopóki nie ma pewności , iż Wykonawca, który w rankingu uplasował się na pierwszym miejscu spełnia wszystkie warunki  udziału w postępowaniu dopóty nie ma pewności , iż cena przez niego zaoferowana  determinuje badanie przesłanek unieważnienia postępowania.

Należy zauważyć, iż “procedura odwrócona” stosowana jest jedynie w przetargu  nieograniczonym zatem przesłanka unieważnienia postępowania z uwagi na przekroczenie budżetu nie może być różnie interpretowana w różnych  trybach.

Inna  ocena prawna miałaby miejsce, gdyby cena wszystkich ofert przekraczałaby kwotę, jaką zamawiający przeznaczył na realizację  przedmiotowego zamówienia. Jednakże ceny pozostałych dwóch  wykonawców/ w tym odwołującego się / mieściły się w  budżecie zamawiającego. Zatem Zamawiający miał obowiązek kontynuowania procedury badania oceny ofert pod względem spełnienia warunków udziału w postępowaniu. W przypadku wykluczenia  z postępowania Wykonawcy, którego oferta została oceniona najwyżej badaniu podlegałaby kolejny z rankingu ofert, wobec którego nie zachodziły przesłanki do unieważnienia postępowania.

Gdyby podstaw do wykluczenia z postępowania nie było wówczas wystąpiłaby przesłanka do unieważnienia postępowania na podstawie art. 93ust.1pkt. 4 ustawy prawo zamówień publicznych.

 Wyrok KIO jak najbardziej logiczny i słuszny.